نیدل اِستیک شدن Needle Stick این هست که در حین یه کار عملی پزشکی یه سوزن توخالی مثل سوزن سرنگ که حاوی خون قابل مشاهده باشد در پوست فرو برود و یا خراش واضحی ایجاد نماید. و یا ترشحات آلوده در چشم و زخم باز و مخاطات پاشیده شود. بیش از 20 بیماری از طریق نیدل استیک منتقل می شود که مهم ترین آنها هپاتیتB، C و HIV می باشد.
دکتر حمید پاچناری جراح و متخصص فک و صورت با گرد آوری این مطالب توصیه و اقداماتی را برای اقدامات پس از نیدل استیک شدن را به خوبی شرح می دهند : برای اطلاعات بیشتر با این شماره در تماس باشید: ۰۲۱۲۶۲۰۵۶۱۰ – ۰۹۹۱۲۷۴۱۰۲۷
اقدامات لازم پس از نیدل استیک شدن:
الف) هنگام فرورفتن سرسوزن یا اجسام نوک تیز به دست یا پا
1- اجازه دهید خونریزی طبیعی در محل انجام شود و فشردن محل نیدل استیک به منظور خونریزی بیشتر ممنوع است
2- شستشوی زخم با صابون و آب ولرم به مدت حداقل ۱۵ ثانیه و یا تا زمانی که خونریزی متوقف شود از مواد شیمیایی مانند وایتکس استفاده نکنید.
3- مراجعه به یکی از اعضاء تیم کنترل عفونت (پزشک کنترل عفونت – سوپروایزر کنترل عفونت – و یا پزشک متخصص پاتولوژی)
4- اطمینان از میزان تیتر HBS Ab (بیش از 10 U/LM نیاز به واکسن ندارد)
5- در صورت پایین بودن تیتر Ab و یا عدم انجام واکسیناسیون HBV، یک دوز آمپول HBIG ( 5CC) به شخص تزریق گردد.
6- در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش فرد منبع ، درمان ضد ویروسی شروع گردد
ب) هنگام پاشیده شدن خون و ترشحات آلوده به چشم و زخم بازو غشاء مخاطی
1- ابتدا شستشوی فراوان چشم و غشاء مخاطی با مقادیر زیاد آب یا نرمال سالین انجام شود به هیچ وجه چشم را مالش ندهید
از محلول ضد عفونی یا صابون در چشم و دهان استفاده نکنید ، پاکت پلک ها را شستشو دهید
در صورت داشتن لنز سریعا آنرا خارج کنید، چشم را حداقل ۳ دقیقه و دهان را حداقل ۲ دقیقه شستشو دهید
2- اندازه گیری تیتر HBS Ab انجام شود و اگر کمتر از 10 باشد تزریق HBIG توصیه می گردد
3- در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش فرد منبع ، درمان ضد ویروسی شروع گردد
بلافاصله پس از نیدل استیک شدن ، ۵ تا ۱۰ سی سی خون از منبع تماس جهت بررسی HBs Ag ، HCV Ab و HIV Ab اخذ و سپس به آزمایشگاه ارسال شود و مورد آزمایش قرار گیرد.
درمان دارویی هپاتیت C قابل پیش بینی نمی باشد و در حال حاضر واکسن ندارد
برای پیشگیری از ابتلا به HIV درمان دارویی به مدت ۲۸ روز توصیه می گردد
درصورت مثبت شدن آزمایشات بیمار ، طبق دستورالعمل زیر اقدام کنید :
۱- هپاتیت B
– در صورتیکه واکسن هپاتیت دریافت نکرده اید ، حداکثر تا ۷ روز ، یک دوز HBIG تزریق شود و سری کامل واکسیناسیون هپاتیت B انجام گردد
– اگر فرد قبلا واکسینه شده و HBS Ab بالای ۱۰ باشد ، هیچ اقدامی لازم نیست
– اگر فرد قبلا واکسینه شده ولی HBS Ab زیر ۱۰ باشد ، یک دوز HBIG تزریق شود و یک نوبت تزریق واکسن هپاتیت B انجام گردد
– اگر فرد قبلا واکسن زده ولی ایمن نشده ، دو بار تزریق HBIG با فاصله یک ماه یا تزریق یک دوز HBIG با یک دوز واکسن هپاتیت B انجام شود
– اگر فرد درحال واکسیناسیون بوده ، یک دوز HBIG و تکمیل واکسیناسیون انجام شود
۲- هپاتیت C
– آزمایشات HCV در زمان حادثه انجام شود و سپس در فواصل ۳ و ۶ ماهه تکرار شود
– آزمایشات SGOT , SGPT , ALP در زمان حادثه انجام شود و سپس در فواصل ۳ و ۶ ماهه تکرار شود
– با متخصص عفونی در مورد نیاز به شروع داروهای ضد ویروسی مشورت کنید
۳- ایدز HIV
– آزمایشات HIV در زمان حادثه انجام شود و سپس در ۶ هفته و ۱۲ هفته و ۶ ماه بعد از حادثه تکرار شود
– تا حداکثر ۷۲ ساعت بعد از مواجهه با متخصص عفونی در مورد شروع داروهای ضد ویروسی پروفیلاکتیک مشورت کنید
– در صورت تماس با ترشحات بدن بیمار مبتلا ، داروها را در ۱ الی ۱۲ ساعت اول شروع کنید (ترجیحا ۲ ساعت اول) تا نتیجه آزمایش بیمار مشخص شود
درمان ۲ دارویی : زیدوودین + لامیوودین
درمان ۳ دارویی : زیدوودین + لامیوودین + افاویرنز
دوره درمان پیشگیری ۴ هفته می باشد
تعریف مواجهه با نیدل استیک شدن:
به هرگونه تماس فرد با خون ، بافت و یا سایر مایعات بالقوه عفونی بدن گفته می شود. مواجهه ممكن است بصورت شغلی یا غیر شغلی به طرق زیر حادث شود :
1 ) آسیب پوست سالم
از طریق فرورفتن وسیله نوك تیز یا بریدگی با وسیله تیز و برنده و یا انسان گزیدگی ها
2 ) غشاهاي مخاطی
از طریق پاشیدن مایعات آلوده به چشم ، بینی یا دهان
3 ) پوست ناسالم
از طریق تماس مایعات آلوده با پوستی که از قبل بریده ،خراشیده یا دچار درماتیت است
مایعات بالقوه عفونت زا :
مهمترین مایع بالقوه عفونت زا ،خون می باشد ، علاوه برآن مایع مغزي نخاعی ، مایع سینوویال ، منی و ترشحات تناسلی ، مایع پلور ، صفاق ، پریكارد و آمنیوتیک نیز جز مایعات بالقوه عفونت زا هستند.
ولی مایعاتی از جمله ادرار ، بزاق ، خلط ، مدفوع ، مواد استفراغی ، ترشحات بینی ، اشک و عرق فاقد خون مشهود ، عفونت زا محسوب نمی شوند.
افراد پر خطر :
شامل مصرف کنندگان مواد تزریقی ، سابقه زندان یا بازپروری ، سابقه رفتارهاي جنسی پرخطر ، همسر یا شریک جنسی هریک از گروههای فوق و یا منبع از کشور یا منطقه ای با شیوع بیش از ۸% ، سابقه بیماری کبدی، سابقه دیالیز ، سابقه تزریق فرآورده های خونی
خطر انتقال :
ایدز :
۹.۳ درصد در مواجهه آسیب پوستی با خون و ۳۳.۳ درصد در مواجهه غشاي مخاط.
ایدز یک خطر شناخته شده با خطرعفونت ۲۲ تا ۹۲ درصد در کارکنان است ،ویروس حداقل به مدت ۱ هفته در خون خشک شده در دماي اتاق روي سطوح محیط زنده می ماند .
هپاتیت C :
بطور متوسط ۱.۸ درصد در مواجهات آسیب پوستی ،ویروس تا ۸۱ ساعت در خون خشک شده باقی می ماند.
تعریف میزان خطر :
میزان خطر عبارتست از احتمال ابتلا به یک عفونت معین بعد از مواجهه با آن ، که در محیط های درمانی شامل مواجهه های شغلی HIV,HCV,HBV می باشد.
روش های پیشگیری از نیدلینگ :
۱- دستها قبل و بعد از مراقبت ضدعفونی شود.
۲- از سرنگ یكبار مصرف استریل استفاده شود.
۳- سیفتی باکس به میزان کافی و حجم مناسب وجود داشته باشد.
۴- سیفتی باکس پس از رسیدن به حجم 3/4 ، بصورت ایمن امحا شود.
۵- از سرپوش گذاری قبل و بعد از تزریقات خودداری گردد ، در صورت لزوم از روش اسكوپ استفاده شود.
۶- کارکنان تزریقات ایمن و مخاطرات تزریق غیر ایمن را آموزش ببینند.
۷- جمع آوری ، دفع صحیح و امحاء ضایعات و پسماندها
۸- از لوازم حفاظت فردی مناسب استفاده گردد.
۹- واکسیناسیون و تیتر آنتی بادی هپاتیت B انجام شود
یک پاسخ
بسیار عالی توضیح دادید