همه چیز درباره انواع اوردنچر دندان
انواع اوردنچر دندان این روزها یکی از کاربردیترین راه حلها برای پر کردن جای خالی دندانهای از دست رفته است، به خصوص در افرادی که همه یا تعداد زیادی از دندانهای خود را از دست دادهاند. این پروتزها در انواع مختلف طراحی شدهاند و هرکدام میتوانند نیازهای خاص بیماران را برطرف کنند. از انواع اوردنچر دندان میتوان به اوردنچر بر پایه ایمپلنت، اوردنچر بر پایه لثه و دندانهای طبیعی، اوردنچر توپی و اوردنچر میلهای اشاره کرد. انتخاب بین انواع اوردنچر دندان به وضعیت استخوان فک، تعداد دندانهای باقیمانده، تعداد پایههای ایمپلنت دندان مورد نیاز، بودجه و انتظارات بیمار بستگی دارد.
در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی انواع اوردنچر دندان بپردازیم و ببینیم هرکدام برای چه نوع مشکل و شرایطی مناسب است.
اوردنچر چیست؟
اوردنچر نوعی پروتز دندانی متحرک است که بر روی دندانهای باقیمانده طبیعی، ریشههای دندان یا ایمپلنتهای دندانی قرار میگیرد. برخلاف دندان مصنوعیهای سنتی که فقط روی لثه قرار میگیرند این پروتزها روی پایههای محکمتری قرار میگیرند و آسیب کمتری به بافت نرم لثه وارد میکنند. این پروتزها معمولاً از مواد مقاوم و شبیه دندان طبیعی مثل آکریلیک یا فلز ساخته میشوند و میتوانند فک بالا یا پایین را پوشش دهند. مهمترین مزایای انواع اوردنچر کمک به عملکرد بهتر دندانها موقع جویدن و صحبت کردن است و به حفظ ساختار استخوان فک هم کمک میکند.
مهمترین ویژگی انواع اوردنچر دندان قابلیت جدا شدن آنهاست که اجازه میدهد بیمار خیلی راحت برای تمیز کردن یا موقع خواب بعضی مدلها را جدا کند. برای ساخت اوردنچر باید وضعیت استخوان فک به طور دقیق بررسی شود، در صورت نیاز پایههای ایمپلنت را جاگذاری کنند و در نهایت از قالبی که از دندانها گرفته شده در آزمایشگاه پروتز مناسب بیمار را بسازند. اوردنچرها نه تنها زیبایی لبخند را بازمیگردانند، بلکه از تحلیل رفتن استخوان فک جلوگیری میکنند به خصوص در نوع ایمپلنتی وجود پایهها مثل ریشه عمل کرده و اجازه نمیدهند استخوان فک تحلیل برود.
برای کاشت ایمپلنت دندان یا انواع اوردنچر دندان به کلینیک دکتر حمید پاچناری، متخصص جراح فک و صورت در زعفرانیه تهران، مراجعه کنید. برای دریافت مشاوره یا اخذ نوبت همین حالا تماس بگیرید. ۰۲۱۲۶۲۰۵۶۱۰ – ۰۹۹۱۲۷۴۱۰۲۷
انواع اوردنچر دندان
انواع اوردنچر دندان بر اساس نوع پایه و مدل اتصال دستهبندی میشود. در ادامه این انواع را دقیقتر بررسی میکنیم:
اوردنچر دندان بر پایه ایمپلنت
این نوع پروتز یکی از انواع اوردنچر دندان است که کاملا روی پایههای ایمپلنت تیتانیومی که در استخوان فک کاشته شدهاند ثابت میشود. ایمپلنتها مثل ریشههای مصنوعی عمل میکنند و پروتز را با اتصالاتی مثل میله یا توپ ثابت نگه میدارند. این نوع اوردنچر دندان معمولا برای فک کامل بیدندان استفاده میشود و نیاز به ۲ تا ۶ ایمپلنت دارد، این تعداد پایه بسته به فک بالا یا پایین میتواند متفاوت باشد. مهمترین مزیت این نوع ثبات بالا و جلوگیری از تحلیل رفتن استخوان فک است. برای نصب اول باید پایههای ایمپلنت کاشته شوند و بعد از ادغام استخوان و پایه پروتزهایی که در آزمایشگاه ساخته شدهاند روی آنها قرار میگیرند.
این روش از انواع اوردنچر دندان برای افرادی مناسب است که استخوان فک آنها تراکم مناسبی دارد در غیر اینصورت باید پیوند استخوان فک انجام دهند. گرچه هزینه این روش نسبت به انواع دیگر بالاتر است و نیاز به جراحی هم دوره بهبودی را طولانیتر میکند. ولی به دلیل استحکام بالا به عملکرد بهتر کمک میکند و فرد به راحتی میتواند انواع غذاهای سفت و ترد را بخورد.
اوردنچر بر پایه لثه
اوردنچر بر پایه لثه نیز یکی دیگر از انواع اوردنچر دندان است که روی دندانهای طبیعی باقیمانده که سلامت خوبی دارند قرار میگیرد و نیازی به ایمپلنت ندارد. برای اتصال این پروتزها از اتصالات ساده مثل قلاب یا چسب استفاده میکنند. این روش به افرادی پیشنهاد میشود که هنوز چند دندان سالم دارند و ترجیح میدهند جراحی اضافه انجام ندهند. این نوع اوردنچر از تحلیل رفتن بافت لثه جلوگیری میکند چون پروتز عملا روی دندانهای سالم سوار میشود و فشاری به لثه وارد نمیکند. با این حال نسبت به انواع ایمپلنتی استحکام کمتری دارد و ممکن است با گذشت زمان، به دلیل تحلیل رفتن یا ساییده شدن دندانهای طبیعی نیاز به تنظیم داشته باشد. این نوع برای افرادی که تمام دندانهای فک را از دست دادهاند مناسب نیست ولی فرآیند ساخت و نصب آن سریعتر است و چون جراحی اضافه ندارد هزینه کمتری دارد.

اوردنچر بر پایه ایمپلنت و لثه
این نوع ترکیبی به عنوان اوردنچر هیبریدی هم شناخته میشود. بخشی از وزن پروتز روی ایمپلنتها و بخشی روی لثه قرار میگیرد. این مدل از انواع اوردنچر دندان معمولا برای بیمارانی استفاده میشود که استخوان فک آنها تراکم کافی برای تحمل چندین پایه ایمپلنت را ندارد ولی دنبال یک روش محکم و با ثبات هستند. برای اتصال این مدل از میلهای یا توپی استفاده میکنند و نیاز به تعداد زیادی ایمپلنت ندارد. مهمترین مزیت این روش کمتر بودن تعداد ایمپلنت و جراحی کمتر است ولی باز هم همین تعداد کم ایمپلنت جلوی تحلیل رفتن استخوانها را میگیرد. ولی احتمال اینکه در طولانی مدت لثه کمی تحت فشار قرار بگیرد وجود دارد و به همین دلیل باید به صورت دورهای معاینه و در صورت نیاز تنظیم شود. معمولا برای فک بالا که لثه ظریفتری دارد از این نوع اوردنچر استفاده میکنند.
اوردنچر میلهای
اوردنچر میلهای یک میله فلزی دارد که به ایمپلنتها متصل شده و پروتز با کلیپسهایی به آن وصل میشود. این مدل از انواع اوردنجر نیرو و فشار جویدن را به طور یکنواخت توزیع میکند و ثبات بالایی هم دارد و برای فک پایین کاملا مناسب است. برای این مدل معمولا از 4 پایه ایمپلنت استفاده میکنند و جدا شدن آنها راحت است. مهمترین مزیت این مدل ثبات خوب آن و مقاومت در برابر تکان خوردن است ولی به نسبت دیگر مدلها فضای بیشتری در دهان اشغال میکند. بیشتر برای بیمارانی پیشنهاد میشود که زاویه پایههای ایمپلنت در فک آنها منظم نیست چون این میلهها میتوانند در زوایای مختلف استفاده شوند.

اوردنچر توپی از انواع اوردنچر دندان
در این نوع اوردنچر دندان، ایمپلنتها با اتصالات توپی شکل به پروتز متصل میشوند و داخل یک حلقه لاستیکی چفت میشوند. برای این نوع معمولا از 2 تا 4 پایه ایمپلنت استفاده میشود و برای فک پایین مناسب است. مهمترین مزیت این مدل سادگی نصب و هزینه پایینتر است. ثبات این مدل بالاست و در حرف زدن و جویدن مشکلی نخواهید داشت ولی با گذشت زمان این حلقههای لاستیکی ساییده میشوند و نیاز به تعویض دارند. این مدل برای بیمارانی که بودجه بالایی ندارند مناسب است.
اوردنچر پارسیل
اوردنچر پارسیل یا پارشال نوع دیگری از انواع اوردنچر دندان است که برای جایگزینی چند دندان طراحی شده نه کل فک. این مدل یا روی دندانهای باقیمانده قرار میگیرد یا روی پایههای ایمپلنت. در این روش، دندانپزشک ریشه چند دندان سالم را نگه میدارد آنها را عصب کشی و کوتاه میکند و اتصالات مخصوص مثل اتصالات تلسکوپی یا مغناطیسی روی آنها نصب میشود. بعد پروتز پارسیل روی این پایهها قرار میگیرد. مهمترین مزیت این روش جلوگیری از تحلیل رفتن استخوان فک به دلیل وجود ریشههای طبیعی یا پایههای ایمپلنت است. ظاهر بسیار طبیعی دارد و قلابهای فلزی آن اصلا دیده نمیشوند. فرآیند ساخت این مدل سریعتر و هزینه آن هم پایینتر است. این مدل برای افرادی پیشنهاد میشود که فقط چند دندان عقبی یا جلویی را از دست دادهاند و باقی دندانهایشان سالم است.
تفاوت انواع اوردنچر دندان
برای مقایسه آسانتر، جدول زیر تفاوتهای کلیدی انواع اوردنچر را نشان میدهد:
| نوع اوردنچر | پایه حمایتی | مزایا اصلی | معایب اصلی | تعداد ایمپلنت مورد نیاز | هزینه تقریبی (نسبی) |
| بر پایه ایمپلنت | ایمپلنت کامل | ثبات بالا، جلوگیری از تحلیل استخوان | جراحی پیچیده، هزینه بالا | ۴-۶ | بالا |
| بر پایه لثه | دندان/لثه | بدون جراحی، سریع | ثبات کمتر، وابسته به دندانها | ۰ | پایین |
| بر پایه ایمپلنت و لثه | ترکیبی | تعادل هزینه و ثبات | نیاز به تنظیم دورهای | ۲-۴ | متوسط |
| میلهای | ایمپلنت با میله | توزیع نیروی یکنواخت، ثبات عالی | فضای بیشتر در دهان | ۴ | متوسط تا بالا |
| توپی | ایمپلنت با توپ | سادگی، قطعات ارزان | ساییدگی حلقهها | ۲-۴ | متوسط |
| پارسیل | دندان/ایمپلنت جزئی | طبیعی، برای از دست دادن جزئی | محدود به ناحیه خاص | ۰-۲ | پایین تا متوسط |
انجام ایمپلنت دندان ساب پریوستئال در کلینیک دکتر پاچناری، برای رزرو نوبت همین حالا تماس بگیرید. ۰۲۱۲۶۲۰۵۶۱۰ – ۰۹۹۱۲۷۴۱۰۲۷

کدام یک از انواع اوردنچر دندان بهتر است؟
اینکه کدام یک از انواع اوردنچر برای شما بهتر است به وضعیت دهان و استخوان فک، بودجه، سبک زندگی و ترجیحات شما بستگی دارد. برای مثال بیماری که تمام دندانهای فک را از دست داده و استخوان فک در شرایط خوبی قرار دارد اوردنچر بر پایه ایمپلنت با اتصال میلهای بهترین گزینه است. ولی برای کسانی که هنوز چند دندان سالم دارند اوردنچر بر پایه لثه یا پارسیل پیشنهاد میشود که هم یک روش کم تهاجمی است و هم مقرونبهصرفه به شمار میرود. طبق آمار اوردنچر بر پایه ایمپلنت محبوبیت بیشتری دارد و بیماران از این روش راضیتر بودهاند. قبل از انتخاب بهترین روش دندانپزشک باید شرایط استخوان فک، سلامت لثه و سبک زندگی بیمار را بررسی کرده و در نهایت مناسبترین گزینه را پیشنهاد دهد.
مراقبت بعد از نصب انواع اوردنچر دندان
پس از نصب انواع اوردنچر دندان با مراقبت دقیق و منظم میتوانید طول عمر آن را بالا ببرید و نیاز به ترمیم یا تعویض را کاهش دهید.
- اول از همه پروتز را روزانه بردارید و با آب گرم و صابون ضدباکتریال ملایم تمیز کنید.
- موقع شستشو برای اینکه سطح اوردنچر آسیب نبیند از خمیردندانهای معمولی استفاده نکنید. لثه و پایهها را با مسواک نرم و خیلی ملایم بشویید.
- شبها بعد از تمیز کردن پروتز آن را در آب تمیز یا محلولهای مخصوص بگذارید تا خشک نشود.
- حتما هر شش ماه یک بار برای چکاپ و تنظیم به دندانپزشک مراجعه کنید.
- در روزهای اول بعد از نصب پروتز از خوردن غذاهای سفت و چسبناک بپرهیزید.
- سیگار و الکل را تا یکی دو هفته کنار بگذارید تا روند بهبودی دچار اختلال نشود.
- اگر در لثه یا پایهها احساس درد و تورم داشتید یا حس کردید پایهها شل شدهاند سریع به دندانپزشک مراجعه کنید.

فرق اوردنچر با ایمپلنت
بسیاری از بیماران «اوردنچر» و «ایمپلنت» را با هم اشتباه میگیرند، در حالی که این دو روش تفاوتهای زیادی با هم دارند. ایمپلنت دندان یک پایه تیتانیومی است که با جراحی داخل فک کاشته میشود و روکش یا تاج مصنوعی روی آن قرار میگیرد. این پایهها دقیقا مثل دندان طبیعی عمل میکنند و بیمار نمیتواند خودش آن را دربیاورد. ولی اوردنچر یک پروتز متحرک است که روی چند پایه ایمپلنت سوار میشود و بیمار میتواند آن را از دهان خارج کند. از نظر ثبات ایمپلنت محکم تر است ولی هم هزینه بالاتری دارد و هم استخوان فک باید تراکم کافی داشته باشد. ولی برای اوردنچر تنها از 2 تا 6 پایه استفاده میکنند که ثبات خوبی دارد و هزینهاش یک سوم ایمپلنت کامل است.
مشکلات اوردنچر
هرچند انواع اوردنچر دندان یک راه حل بسیار موفق برای پر کردن جای خالی دندانهاست ولی میتواند با مشکلات و چالشهایی هم همراه باشد:
- احتمال اینکه پروتزها در طول زمان شل یا لق شوند وجود دارد. با تحلیل رفتن لثه یا فرسوده شدن اتصالات پروتز حرکت می کند و نیاز به تعویض قطعات دارد.
- بعضی مدلها به لثه فشار میآورند به خصوص اگر به خوبی تنظیم نشده باشند.
- در صورتی که بیمار نکات مراقبتی را رعایت نکند و غذاهای خیلی سفت بجود احتما شکستن یا ترک خوردن پروتز وجود دارد.
- احتمال ساییدگی در مدلهای توپی وجود دارد و حلقههای لاستیکی باید هر 6 تا 18 ماه یکبار تعویض شوند.
- در صورت عدم رعایت بهداشت در پروتزها یا زیر آنها پلاک جمع میشود و قارچ و باکتری رشد میکند و در نتیجه باعث بوی بد میشود.
- در انواع بدون ایمپلنت احتمال تحلیل رفتن استخوان فک وجود دارد.
اکثر مشکلات پروتز اوردنچر با مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ و رعایت نکات مراقبتی قابل پیشگیری و کنترل است.
در صورتی که برای تقویت استخوان فک نیاز به پیوند دارید سری به صفحه پیوند استخوان فک از لگن بزنید و اطلاعات مورد نیاز را دریافت کنید. ۰۲۱۲۶۲۰۵۶۱۰ – ۰۹۹۱۲۷۴۱۰۲۷

کلام پایانی درباره انواع اوردنچر دندان
در این مقاله با انواع اوردنچر دندان و نکات مهم درباره آنها آشنا شدیم. این روش یکی از بهترین راهها برای حل کردن مشکل بیدندانی است. تنوع این روش باعث شده طیف وسیعی از بیماران با مشکلات مختلف بتوانند از آن استفاده کنند. برای انتخاب بهترین نوع اوردنچر باید با یک دندانپزشک حرفه ای و با تجربه در این زمینه مشورت کنید. با رعایت نکات مراقبتی و بهداشتی و پیگیری چکاپهای دورهای میتوانید تا سالها این پروتزها را همراه خود داشته باشید.
انجام انواع عمل های مربوط به دهان و دندان مثل درمان اختلال مفصل گیجگاهی فکی، درمان شکستگی های استخوان صورت و انواع ایمپلنت دندان در کلینیک دکتر پاچناری با استفاده از بهترین امکانات و تکنیک ها انجام می شود. ۰۲۱۲۶۲۰۵۶۱۰ – ۰۹۹۱۲۷۴۱۰۲۷
سوالات متداول
اوردنچر با دندان مصنوعی معمولی چه فرقی دارد؟
اوردنچر پروتز متحرکی است که روی پایههای ایمپلنت یا ریشه دندان قرار میگیرد ولی دندان مصنوعی معمولی فقط روی لثه مینشیند و خیلی لق میزند.
اوردنچر بر پایه لثه برای چه کسانی مناسب است؟
کسانی که چند دندان سالم یا ریشه سالم دارند و نمیخواهند جراحی ایمپلنت انجام دهند کاندید مناسبی برای اوردنچر بر پایه لثه هستند.
اوردنچر چقدر دوام دارد و هر چند وقت یکبار باید عوض شود؟
پروتز اوردنچر 7 تا 15 سال دوام دارد ولی اتصالات آن باید به صورت دورهای بررسی و در صورت نیاز هر 6 تا 18 ماه یک بار عوض شوند.

